İçeriğe atla

Pamuk ipliğinin harmanlamasına neden ihtiyaç duyulur?

Mini-Karışım Ne Demek?

  • Mini-karışım kavramı, farklı pamuk balyalarının harman grubunda nasıl düzenleneceğiyle ilgilidir.
  • Harman grubundaki balyalar, balya yolma makinesi kullanılarak sırayla hallaç dairesine konulur.
  • Ardından her balyadan iplik tuftları altı ya da sekiz odalı çoklu-mikser odasında eş zamanlı olarak harmanlanır.
  • Mini-karışımda, harman grubundaki 4-6 bitişik balya yer alır.
  • Her bir mini-karışımdaki mikroner değerleri, düşükten ortaya ve yükseğe doğru simetrik bir formda olmalıdır. +b değerleri yüksek-ardından-düşük olarak giden zigzag formda olmalıdır.
  • Farklı menşeili pamuklar aşağıda gösterildiği gibi dönüşümlü olarak düzenlenmelidir.

Bu sayede lif beslemesi istikrarlı olacak ve nihayetinde homojen bir karışım ortaya çıkacaktır. 1. Sebebi: Homojen iplik girdisi – Pamuk ipliğinin harmanlanması iplik üretim sektörünün en eski uygulamalarından biridir. Üreticiler, farklı iplik özelliğine sahip pamuk balyalarını satın alırlar. Her bir balyanın lif uzunluğu, mikroner değeri, gücü, Rd veya + b değerleri birbirinden farklıdır. Dolayısıyla, kabul edilebilir ortalama iplik özelliğine sahip homojen bir karışım elde edebilmek için farklı pamuk balyalarının harmanlanması gerekir.

2. Sebebi: Balya Gruplama – Pamuk balyaları tek tek değil, aynı anda grup halinde işlenir. Bu işleme “Balya Yatırma” denir. Balya yatırma işleminde 30-60 arası balya mevcut olup bu balyalar sırasıyla işlenerek aynı anda harmanlanır. Harmanlama işlemi sayesinde, işleme dahil olan balyaların ortalama özelliklerine sahip iplik elde edilir.

3. Sebebi: Maliyet Optimizasyonu – Üreticiler, farklı fiyatlardan aldıkları pamukları kullanabilirler. Dolayısıyla, pahalı-yüksek kalite pamuk ile ucuz-orta kalite pamuk harmanlanarak pamuğun maliyeti düşürülmüş olur.

Pamuk harmanlama işleminin temel şartları nelerdir?

  • Pamuk balyaları, aynı ortam koşullarına sahip depolarda muhafaza edilmelidir.
  • Harmanlama işleminde kullanılacak tüm balyaların bir ön hazırlıktan geçirilmesi gerekir. Bağıl nem oranının yüksek (70 ve üzeri) veya düşük (55 ve altı) olması iplik performansı üzerinde olumsuz etki yaratabilir.
  • Harmanlama işleminde kullanılacak pamuk balyalarının iplik özellikleri dar bir yelpazede olmalıdır: lif uzunluğu 0,1 inç aralığı, mikroner 0,5 değer aralığı, lif gücü 1,2 g/teks aralığı +b 1,0 değer aralığı.
  • Harmanlanacak pamuk balyalarında yukarıda verilen değer aralıklarından, elde edilen iplik kalitesindeki istikrarsızlık, kumaşta abraj ve renk değişimlerini önleyebilmek açısından da faydalanılabilir.
  • Pamuk harmanı tercihi, üretilecek ipliğin kalitesine göre değişir. Ring eğirme iplikler, önem sırasına göre daha ince, daha uzun ve daha güçlü liflere ihtiyaç duyarken, open-end eğirme iplikler ise önem sırasına göre daha güçlü, daha ince ve minimum kısalıkta liflere ihtiyaç duyar.
  • İnce iplikler için daha ince ve daha uzun liflere ihtiyaç duyulurken, kalın iplikler için kalın ve orta uzunlukta lifler yeterli olabilmektedir.
  • Dokuma kumaşlarda dayanıklılık için daha güçlü ve daha uzun liflere ihtiyaç varken, örgü kumaşlarda esneklik açısından ince lifler gereklidir.
  • Kumaşta boya emme ve örgü problemlerinin yaşanmaması için tüm harman türlerinde, aynı harman grubuna ait balyaların sevkinin bir haftadan daha uzun bir arayla yapılmaması gerekir.
  • Harmanlanacak pamuk balyalarını seçerken size en yüksek esneklik oranını verebilecek pamuğun seçilmesi önemlidir. Farklı menşeili rakipleriyle kıyaslandığında Amerikan pamuğunun satın alınması şüphesiz bu avantajın elde edilmesini sağlayacaktır.
  • Farklı iplikler üretiyor ya da farklı eğirme sistemleri kullanıyorsanız (ring eğirme ve open-end eğirme), bu çeşitliliğe imkan verecek pamuk iplikleri kullanmalısınız. Farklı işlemlerin gerekliliklerini minimum maliyetle karşılayabilen tek pamuk türü Amerikan pamuğudur.
  • Farklı bölgelerdeki pamuk üretimi farklılaşıyorsa, farklı menşeili pamukların harmanlanması son derece riskli bir durum olabilmektedir.
  • Sıyırıcı-hasatlı pamuğun çıkrık-hasatlı pamuk ile harmanlanması da, apre pürüzlülük özelliklerinin farklılığından ötürü riskli olabilmektedir.
  • Uç mikroner değerine (3,5 altı) sahip pamuk balyaları, harmanlanacak pamuk balyalarının arasına karıştırılmamalıdır; aksi halde boyanmamış ham lif gruplarının sebep olduğu beyaz lekeler kumaşta ortaya çıkabilir.
  • Uç +b değerine (11,5 üzeri) sahip pamuk balyaları da beklenmedik iplik kusurlarına ve kumaşta renk farklılıklarına yol açabileceğinden, harmanlanacak pamuklar arasına katılmamalıdır.

Mini-Karışım Ne Demek?

  • Mini-karışım kavramı, farklı pamuk balyalarının harman grubunda nasıl düzenleneceğiyle ilgilidir.
  • Harman grubundaki balyalar, balya yolma makinesi kullanılarak sırayla hallaç dairesine konulur.
  • Ardından her balyadan iplik tuftları altı ya da sekiz odalı çoklu-mikser odasında eş zamanlı olarak harmanlanır.
  • Mini-karışımda, harman grubundaki 4-6 bitişik balya yer alır.
  • Her bir mini-karışımdaki mikroner değerleri, düşükten ortaya ve yükseğe doğru simetrik bir formda olmalıdır. +b değerleri yüksek-ardından-düşük olarak giden zigzag formda olmalıdır.
  • Farklı menşeili pamuklar aşağıda gösterildiği gibi dönüşümlü olarak düzenlenmelidir.
  • Bu sayede lif beslemesi istikrarlı olacak ve nihayetinde homojen bir karışım ortaya çıkacaktır.

İyi bir iplik karışımı nasıl belirlenir?

İyi bir iplik karışımının elde edilmesi aşağıdaki unsurlara bağlıdır: Yeni bir pamuk karışımını planlarken üreticinin atması gereken adımlar aşağıda verilmiştir:

  • Harmanlanacak balya grubundaki ipliklerin özellikleri
  • Otomatik balya açıcının iş yapma hızı
  • Açma ve temizleme hattında kullanılan çoklu-mikserlerin sayısı
  • Çoklu-mikserdeki oda sayısı
  • Farklı besleme yollarına giden hava-ulaşım sisteminin verimliliği

Harmanın ne derece iyi olduğunu ölçmek için her besleme yolundan pamuk örnekleri alınarak HVI sistemi ile test edilmelidir. Besleme oluğu örneklerinin ortalama iplik kalitesi, harman grubundaki balyaların ortalama iplik özellikleriyle aynı olmalıdır. Besleme olukları arasındaki iplik özelliklerinin büyük farklılıklar göstermesinin birçok sebebi olabilir: (a) harmanlanacak pamuk balyalarının uygun şekilde seçilmemesi, (b) mini-karışımın uygunsuz oluşu, (c) işlem esnasında pamuk ipliklerinin karışımının zayıf oluşu, (d) pamuk ipliği ulaşım ve hava dağıtım sisteminin verimsiz oluşu ve (e) mekanik sorun.

  • HVI sistemi kullanarak tüm pamuk balyaları test edilmelidir
  • Yukarıda belirtilen tüm şartların karşılandığından emin olunmalıdır
  • Açma ve temizleme hattı elverişli ve temiz bir ortamda bulunmalıdır